Badania naukowe

DHA…

…wpływa na prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka

W badaniach dowiedziono, że wysoka koncentracja DHA w fosfolipidach błonowych poprawia czynność, przeżywalność oraz plastyczność komórek nerowowych (neuronów), natomiast zbyt mała podaż DHA jest jednym z powodów obniżenia zdolności poznawczych oraz powstawania chorób psychicznych i neurodegeneracyjnych.* DHA chroni również neurony przed apoptozą, czyli „śmiercią komórkową” wywołaną stresem oksydacyjnym.2

Dlatego właściwa podaż DHA przez matkę w okresie ciąży oraz karmienia piersią jest niezbędna aby zachować prawidłowy rozwój dziecka na poziomie komórkowym (neuronowym), a w konsekwencji zapewnić prawidłową ostrość wzroku i właściwy rozwój psychomotoryczny dziecka. Ponadto DHA wpływa również na poprawę samopoczucia psychicznego matki, poprzez obniżenie ryzyka wystąpienia depresji.3,4

  1. Parchem K, Bartoszek A. Fosfolipidy oraz produkty ich hydrolizy jako żywieniowe czynniki prewencyjne w chorobach cywilizacyjnych, Postepy Hig Med Dosw (online). 2016;70:1343-1361.
  2. Cole GM, Ma QL, Frautschy SA. Omega-3 fatty acids and dementia. Prostaglandins Leukot Essent Fatty Acids. 2009;81(2-3):213-221.
  3. Karowicz-Bilińska A, Nowak-Markwitz E. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie stosowania witamin i mikroelementów u kobiet planujących ciążę, ciężarnych i karmiących. Ginekol Pol. 2014 May;85(5):395-9.
  4. Milman NT. Dietary Iron Intake in Pregnant Women in Europe: A Review of 24 Studies from 14 Countries in the Period 1991-2014. J Nutr Metab. 2020;2020:7102190.

…obniża ryzyko przedwczesnego porodu

Rola kwasów omega-3 w zmniejszeniu ryzyka przedwczesnego porodu wynika najprawdopodobniej z ich właściwości przeciwzapalnych. Od wielu lat obserwuje się relację między ilością konsumowanych ryb, a długością trwania ciąży. Academy of Nutrition and Dietetics rekomenduje aby kobiety spożywające niewielkie ilości ryb suplementowały 500 mg DHA dziennie, co stanowi ekwiwalent 2 porcji dzikiego łososia pacyficznego. Natomiast World Association of Perinatal Medicine rekomenduje suplementację co najmniej 200 mg DHA dziennie u wszystkich kobiet w ciąży.1

Naturalne źródła DHA to ryby, algi oraz owoce morza. Należy jednak mieć na uwadze, że ryby mogą kumulować zanieczyszczenia pochodzące ze środowiska, takie jak rtęć, dioksyny i PCB (polichlorowane bifenyle), a największe stężenia rtęci występują w rybach, które znajdują się na końcu łańcucha pokarmowego, takich jak rekin, miecznik czy tuńczyk. Dlatego dobrą alternatywą jest DHA z alg pochodzących ze zrównoważonych upraw, które jest wolne od metali ciężkich i innych toksycznych zanieczyszczeń.2

  1. Jackson KH, Harris WS. A Prenatal DHA Test to Help Identify Women at Increased Risk for Early Preterm Birth: A Proposal. Nutrients. 2018 Dec 6;10(12):1933.
  2. Christina N. Charles, Titus Msagati, Hulda Swai, Musa Chacha Microalgae: An alternative natural source of bioavailable omega-3 DHA for promotion of mental health in East Africa Scientific African 6 (2019) e00187

WITAMINA D

Badania naukowe wskazują, że niedobór witaminy D może odgrywać rolę w występowaniu poronień nawracających, zwłaszcza tych o nieustalonej przyczynie.1 W badaniach wykazano korzystny wpływ witaminy D na przebieg ciąży, jednak tylko wtedy, gdy suplementację rozpoczynano już w początkowym jej okresie (implantacji łożyska).2 Przeprowadzono również badania, w których zaobserwowano zmniejszenie prawdopodobieństwa krwotoków poporodowych wraz ze wzrostem podaży witaminy D.3

Główne źródło witaminy D dla człowieka to synteza przez własną skórę pod wpływem promieni UV. W naszym klimacie jest to możliwe od marca do września i potrzeba do tego co najmniej 30 minut bezpośredniej ekspozycji na promienie słoneczne (bez stosowania kosmetyków z filtrami UV). Dane wskazują jednak na znaczny niedobór witaminy D u polskich noworodków niezależnie od pory roku w jakiej się urodziły.4 W badaniach które zostały przeprowadzone do tej pory nie wykazano żadnych negatywnych efektów suplementacji witaminy D w ciąży do dawki nawet 4000 IU/dobę.2

  1. Brown B, Wright C. Safety and efficacy of supplements in pregnancy. Nutr Rev. 2020 Jan 11:nuz101.
  2. Hollis BW. Vitamin D status during pregnancy: The importance of getting it right. EBioMedicine. 2019 Jan;39:23-24
  3. Palacios C, Kostiuk LK, Peña-Rosas JP. Vitamin D supplementation for women during pregnancy. Cochrane Database Syst Rev. 2019 Jul 26;7(7):CD008873.
  4. Czech-Kowalska J, Dobrzanska A, Gruszfeld D, et al. High prevalence of neonatal vitamin D deficiency-rationale for reevalua-tion of vitamin D supplementation during pregnancy. Arch Perinatal Med 2008;14:18–22

KWAS FOLIOWY

Foliany – czyli sole kwasu foliowego – odgrywają ważną rolę w wielu procesach metabolicznych, m.in. w metabolizmie homocysteiny przyczyniając się do obniżenia jej poziomu w organizmie. Zbyt wysoki poziom homocysteiny podczas ciąży może wpływać niekorzystnie zarówno na matkę, jak i na rozwijające się dziecko, przyczyniając się do powstania poważnych wad płodu związanych m.in. z uszkodzeniem cewy nerwowej.1

Dzienne zapotrzebowanie organizmu na foliany  wynosi 400 µg/dobę dla populacji ogólnej, a dla kobiet ciężarnych i karmiących wzrasta nawet do 800µg/dobę.1,2 

  1. Czeczot H. Kwas foliowy w fizjologii i patologii [Folic acid in physiology and pathology]. Postepy Hig Med Dosw (Online). 2008 Aug 13;62:405-19.
  2. European Food Safety Authority. Dietary Reference Values for nutrients Summary report. EFSA Supporting Publications. 2017, 14.12: e15121E.
  3. Code of Federal Regulations Title 21, Sec. 101.79 Health claims: Folate and neural tube defects. https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=101.79

INOZYTOL

Badania wykazały, że suplementacja myoinozytolu zwiększa szansę zajścia w ciążę u kobiet mających problem ze słabą odpowiedzią jajników na gonadotropinę – może poprawiać jakość zarodków oraz zmniejszać ilość nieodpowiednich oocytów. 1,2 Ponadto w licznych publikacjach wykazano znaczne zwiększenie szans na zajście w ciążę także u kobiet cierpiących na zespół policystycznych jajników (PCOS), u których zastosowano jednoczesną suplementację dwóch izomerycznych form inozytolu: myo-inozytolu i D-chiro-inozytolu w stosunku ilościowym 40:1.3 Szacuje się że od 5% do 10% kobiet może być dotkniętych przez zespół policystycznych jajników (PCOS), który stanowi jedną z najczęstszych przyczyn zaburzeń miesiączkowania oraz niepłodności u kobiet.

  1. The effect of Myo-inositol on fertility rates in poor ovarian responder in women undergoing assisted reproductive technique: a randomized clinical trial Mohammadi et al. Reproductive Biology and Endocrinology, (2021) 19:61
  2. Inositol supplement improves clinical pregnancy rate in infertile women undergoing ovulation induction for ICSI or IVF-ET, Zheng et al. Medicine (2017) 96:49
  3. Combining treatment with myo-inositol and D-chiro-inositol (40:1) is effective in restoring ovary function and metabolic balance in PCOS patients, Gynecol Endocrinol, 2017 Jan;33(1):1-9

PABA (kwas para-aminobenzoesowy)

Kwas para-aminobenzoesowy (PABA) to substancja witaminopodobna należąca do aminokwasów, która występuje naturalnie w organizmie. W literaturze można odnaleźć wyniki badań, w których z powodzeniem stosowano PABA u kobiet mających problem z zajściem w ciążę, a jego działanie w zakresie poprawy płodności u kobiet jest związane prawdopodobnie z wpływem na zwiększenie aktywności estrogenu. 1

  1. Sieve, B.F. (1942). The clinical effects of a new B complex factor, para-aminobenzoic acid, on pigmentation and fertility. South Med Surg. 104:135–139.

Witamina E

Witamina E wykazuje silne właściwości przeciwutleniające – chroni komórki organizmu, DNA, lipidy i białka przed stresem oksydacyjnym. Według dostępnych publikacji naukowych suplementacja witaminy E może zwiększać szanse kobiet na zajście w ciążę, a mechanizm działania witaminy w tym zakresie przypisuje się właśnie jej właściwościom antyoksydacyjnym.1

  1. Vitamin E as an Antioxidant in Female Reproductive Health, Antioxidants 2018, 7, 22

Cynk

Cynk zaliczany jest do grupy pierwiastków śladowych (mikroelementów), tzn. składników potrzebnych naszemu organizmowi w niewielkich ilościach, jednak jest niezbędny do jego prawidłowego funkcjonowania. 

Cynk pomaga w utrzymaniu prawidłowej płodności i funkcji rozrodczych zarówno u mężczyzn – poprzez stymulację spermatogenezy i aktywności plemników)1 jak i u kobiet – poprzez zwiększenie zdolności komórek jajowych do podziału i zapłodnienia. 2,3

  1. Role of Zinc (Zn) in Human Reproduction: A Journey from Initial Spermatogenesis to Childbirth, Sundaram Vickram et al. Int. J. Mol. Sci. 2021, 22, 2188.
  2. ZINC: AN ESSENTIAL METAL FOR MAINTENANCE OF FEMALE FERTILITY. C. Chatzicharalampous, R. Jeelani, S. Mikhael, S. Aldhaheri, S. Najeemudin, R. T. Morris, H. M. Abu-Soud
  3. Preconception zinc deficiency could spell bad news for fertility, Science Daily, April 24, 2018


Witamina B6

Witamina B6 jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. – pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego, bierze udział w tworzeniu erytrocytów oraz reguluje gospodarkę hormonalną krwi. Ponadto witamina B6 uczestniczy w wielu ważnych procesach metabolicznych, m. in. razem z innymi witaminami z grupy B, takimi jak witamina B12 i kwas foliowy – w metabolizmie homocysteiny, prowadząc do obniżenia zawartości tego niepożądanego składnika we krwi. Utrzymywanie homosycteiny na niskim poziomie jest pożądane w okresie przedkoncepcyjnym oraz w czasie ciąży w celu zapewnienia prawidłowego rozwoju płodu. 1

  1. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych

Witamina B12

Witamina B12, podobnie jak witamina B6 jest potrzebna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, reguluje gospodarkę hormonalną oraz metabolizm homocysteiny. Witaminy B6 i B12 oraz kwas foliowy wykazują synergiczne działanie w obniżaniu poziomu homocysteiny. 1

  1. Association of B vitamins status and homocysteine levels in elderly Taiwanese, Asia Pac J Clin Nutr 2005; 14 (3):250-255

Cholina

Cholina występuje naturalnie w tkance nerwowej, gdzie pełni funkcję prekursora dla jednego z najważniejszych neuroprzekaźników w organizmie (acetylocholiny), stanowiąc istotny składnik prawidłowo funkcjonującegoukładu nerwowego. Cholina wchodzi również w skład błon komórkowych, zapewniając ich integralność i efektywne przekazywanie impulsów nerwowych oraz bierze również udział w metabolizmie homocysteiny, przyczyniając się do utrzymania jej prawidłowego poziomu we krwi.1 Utrzymanie prawidłowego poziomu homocysteiny w okresie przedkoncepcyjnym oraz w okresie ciąży jest zalecane przez PTGiP.2

  1. Choline deficiency in mice and humans is associated with increased plasma homocysteine concentration after a methionine load, Am J Clin Nutr. 2005 February ; 81(2): 440–444.
  2. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych

Magnez

Magnez pełni liczne funkcje w organizmie, wśród których jako najważniejsze należy wymienić: utrzymanie równowagi elektrolitowej (jeden z 4 głównych elektrolitów w organizmie), utrzymanie odpowiedniej mineralizacji zębów i kości, utrzymanie prawidłowego metabolizmu energetycznego, a także utrzymanie prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i prawidłowej pracy mięśni – poprzez udział w przewodnictwie nerwowym oraz skurczach mięśni.

Dobowe zapotrzebowanie na magnez wynosi około 300–400 mg, przy czym zwiększa się w czasie wysiłku fizycznego, z powodu silnego stresu, w czasie ciąży i w okresie karmienia.1 Dlatego podczas ciąży i w okresie laktacji wskazane jest dostarczanie organizmowi większej ilości magnezu.

  1. Magnez — rola fizjologiczna, znaczenie kliniczne niedoboru w nadciśnieniu tętniczym i jego powikłaniach oraz możliwości uzupełniania w organizmie człowieka, nadciśnienie tętnicze rok 2013, tom 17, nr 6

Selen

Selen to pierwiastek zaliczany do mikroelementów, czyli składników potrzebnych organizmowi w niewielkich ilościach, lecz niezbędnych do jego prawidłowego funkcjonowania. Ze względu na właściwości redukujące, selen pełni w organizmie funkcje antyoksydacyjne, zmniejszając ilość wolnych rodników i chroniąc komórki przed uszkodeniem oksydacyjnym. Oprócz tego uczestniczy w metabolizmie hormonów tarczycy – będąc składnikiem dejodynaz, które przekształcają tyroksynę (T4) do trójjodotyroniny (T3), jak również inaktywują hormony tarczycy. Poprzez regulację pracy tarczycy, selen odgrywa zatem istotną w prawidłowym funkcjonowaniu gospodarki hormonalnej całego organizmu. 1

  1. The Deiodinases Nutritional Biochemistry (Second Edition), (1999) Chapter 10 – INORGANIC NUTRIENTS

Skip to content